De termen uitgelegd
Wanneer we het hebben over klimaatverandering, vallen vaak de begrippen klimaatadaptatie en klimaatmitigatie. Hoewel ze nauw verwant zijn, verwijzen ze naar verschillende strategieën in de aanpak van klimaatverandering. Klimaatmitigatie richt zich op het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen en het terugdringen van de opwarming van de aarde. Klimaatadaptatie draait daarentegen om het voorbereiden op de gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme regenval, hittegolven en zeespiegelstijging.
Wat is klimaatmitigatie?
Doel van mitigatie
De kern van mitigatie is het beperken van de menselijke invloed op het klimaat. Dit betekent vooral het terugdringen van de uitstoot van CO₂ en andere broeikasgassen. Door bijvoorbeeld over te stappen op hernieuwbare energiebronnen zoals zonne- en windenergie, kunnen we de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verminderen. Ook het verbeteren van energie-efficiëntie in huizen en industrieën valt onder mitigatie.
Voorbeelden van mitigatie
Mitigatie kan op verschillende niveaus plaatsvinden. Op internationaal niveau zijn er afspraken zoals het Klimaatakkoord van Parijs. Op nationaal en lokaal niveau zijn er subsidies voor zonnepanelen of strengere bouwvoorschriften, om duurzame keuzes te stimuleren. Zelfs individuele gedragsveranderingen - zoals minder vlees eten of vaker de fiets nemen - dragen bij aan mitigatie.
Wat is klimaatadaptatie?
Voorbereiden op de gevolgen
Omdat sommige gevolgen van klimaatverandering al zichtbaar zijn of onvermijdelijk lijken, is aanpassing noodzakelijk. Klimaatadaptatie helpt ons om ons aan te passen aan veranderende omstandigheden. Dat kan betekenen dat steden worden ingericht om hevige regenbuien op te vangen of dat dijken worden versterkt ter bescherming tegen overstromingen.
Concrete adaptatiemaatregelen
Voorbeelden van adaptatiemaatregelen zijn het aanleggen van meer groen in steden, zodat regenwater beter wordt afgevoerd en hitte wordt verminderd. Ook het aanpassen van landbouwsystemen aan langere periodes van droogte valt hieronder. Adaptatie is dus vaak locatiegebonden en gericht op specifieke risico’s en kwetsbaarheden.
Waarom beide benaderingen nodig zijn
Hoewel mitigatie op lange termijn cruciaal is om de opwarming van de aarde te beperken, kunnen we de klimaatverandering die nu al gaande is niet volledig stoppen. Daarom moeten mitigatie en adaptatie hand in hand gaan. Door nu te investeren in beide strategieën, kunnen we toekomstige schade beperken en tegelijkertijd bouwen aan een duurzame, veerkrachtige samenleving.
De rol van overheden en burgers
Beleidsmakers spelen een sleutelrol in het opstellen van wetgeving en het beschikbaar stellen van subsidies. Maar ook burgers hebben een verantwoordelijkheid in het klimaatvraagstuk. Door duurzamer te leven, kennis te delen en betrokken te zijn bij lokale initiatieven, kunnen we samen het verschil maken. Het is juist deze gezamenlijke inspanning die nodig is om zowel mitigatie als adaptatie effectief te laten zijn.