Wat gebeurt er met het klimaat in een versteende tuin?
Een tuin vol tegels lijkt misschien onderhoudsvriendelijk, maar heeft een grote invloed op het microklimaat in jouw straat. Met microklimaat bedoelen we het lokale klimaat op kleine schaal: de temperatuur, luchtvochtigheid en wind in jouw directe leefomgeving. Versteende tuinen veranderen dat microklimaat ingrijpend, vaak zonder dat bewoners het doorhebben.
Stenen, beton en asfalt nemen overdag warmte op en geven die langzaam weer af. In een versteende wijk blijft het daardoor langer warm, ook als de zon al onder is. Planten en bomen doen juist het tegenovergestelde: ze verdampen water en zorgen daarmee voor verkoeling. Het verschil tussen een groene en een versteende straat kan op hete dagen zomaar enkele graden zijn.
De impact op hitte, water en biodiversiteit
Meer hittestress in de zomer
In een versteende tuin is bijna geen schaduw, en er is weinig verdamping omdat er nauwelijks groen is. Daardoor warmt de lucht sneller op. Vooral ouderen, jonge kinderen en mensen met een kwetsbare gezondheid hebben last van deze extra warmte. Ook binnenshuis merk je het: muren en vloeren nemen de hitte van de tuin op en houden die langer vast, waardoor je huis ’s avonds minder snel afkoelt.
Snellere waterafvoer en lokale wateroverlast
Bij een heftige regenbui kan water in een groene tuin de bodem in zakken. Gras, plantenwortels en een losse bodem werken als een spons. In een versteende tuin stroomt regenwater direct naar het riool. Als veel tuinen in een wijk zijn versteend, krijgt het riool in korte tijd enorme hoeveelheden water te verwerken. Dat vergroot de kans op wateroverlast in de straat en soms zelfs in woningen.
Een stillere, koelere en gezondere straat met groen
Groene tuinen dempen geluid en verbeteren de luchtkwaliteit. Bladeren vangen fijnstof op en planten zorgen voor een iets hogere luchtvochtigheid, wat de lucht aangenamer doet aanvoelen. Bovendien trekken bloemen en struiken insecten, vogels en kleine zoogdieren aan. Zo ontstaat er zelfs in een drukke stad een klein maar waardevol stukje natuur.
Hoe jij met kleine stappen jouw microklimaat verbetert
Tegels eruit, leven erin
Je hoeft niet meteen je hele tuin om te gooien om effect te merken. Door een paar vierkante meter tegels weg te halen en te vervangen door beplanting of halfverharding, verbeter je al merkbaar het microklimaat. Kies voor vaste planten, bodembedekkers en eventueel een kleine boom of struik voor schaduw.
Water vasthouden in plaats van wegspoelen
Met een regenton, een wadi of simpelweg meer open grond help je regenwater in de bodem trekken. Dat vermindert piekbelasting op het riool en geeft je planten in drogere periodes een voorsprong. Zo wordt jouw tuin een kleine klimaatbuffer voor de hele straat.
Jouw tuin als stukje klimatosofie
Door bewust met je tuin om te gaan, denk je als een klimatosoof: je ziet de samenhang tussen klimaat, weer, natuur en jouw eigen keuzes. Elke tegel die je vervangt door groen maakt je straat koeler, groener en veerkrachtiger. Het microklimaat begint letterlijk voor je voordeur.
