Regenwater opvangen: wat mag er eigenlijk?
Steeds meer Nederlanders willen duurzaam omgaan met water. Een regenton of regenwater-systeem lijkt dan een logische stap. Maar hoeveel regenwater mag je thuis opvangen en waarvoor mag je het gebruiken in Nederland? De regels zijn minder streng dan veel mensen denken, maar er zijn wel een paar belangrijke aandachtspunten.
Regenwater is geen drinkwater
Regenwater dat van je dak komt, is officieel geen drinkwater. Ook al lijkt het schoon, het kan verontreinigd zijn door vogelpoep, fijnstof, dakbedekking of bladeren. Daarom geldt: regenwater is in en rond huis prima te gebruiken, zolang je het maar niet drinkt en er geen eten mee bereidt.
Wil je toch een regenwatersysteem aansluiten op je toilet of wasmachine, dan moet er een duidelijke scheiding zijn tussen het leidingwater en het regenwater. De drinkwaterbedrijven eisen een vaste fysieke onderbreking zodat er nooit regenwater het drinkwaternet in kan stromen. Dit heet een vrije uitloop. Doe je dit niet, dan overtreed je de drinkwaterwetgeving.
Hoeveel water mag je opslaan?
In Nederland bestaat er geen landelijke limiet aan de hoeveelheid regenwater die je als particulier mag opvangen. In theorie zou je dus een heel grote tank in de tuin kunnen plaatsen. Toch zijn er drie praktische grenzen waar je rekening mee moet houden.
Ruimte en veiligheid op je perceel
Een grote regenwatertank neemt ruimte in beslag en is zwaar. Bij ondergrondse tanks moet je letten op de stabiliteit van de grond en eventuele kabels of leidingen. Bij bovengrondse opslag is de fundering belangrijk. Gemeenten kunnen via het bestemmingsplan eisen stellen als een bouwwerk zichtbaar is boven het maaiveld.
Lokale regels van gemeente en waterschap
Steeds meer gemeenten stimuleren het afkoppelen van regenpijpen. Soms krijg je subsidie als je regenwater opvangt of laat infiltreren in je tuin. In de bijbehorende regeling staat meestal ook wat er wel en niet mag. Ook het waterschap kan voorwaarden stellen rond het infiltreren of lozen van water, bijvoorbeeld bij hoge grondwaterstanden of nabij kwetsbare natuur.
Waterbalans van je tuin
Het is niet duurzaam om grote hoeveelheden water langdurig vast te houden terwijl de omgeving juist gebaat is bij infiltratie in de bodem. Een slim ontwerp combineert daarom opslag met het langzaam laten wegzakken van overtollig water via wadi’s, grindbedden of infiltratiekratten.
Waarvoor mag je regenwater gebruiken?
In de praktijk zijn er veel toepassingen toegestaan. Je mag regenwater gebruiken om je tuin te sproeien, de auto te wassen, het terras schoon te maken of je tuinvijver bij te vullen. Ook voor het doorspoelen van het toilet of de wasmachine is het in principe toegestaan, mits het systeem veilig is gescheiden van het drinkwaternet.
Bij gebruik binnenshuis is het verstandig om een installateur met kennis van regenwatersystemen in te schakelen. Zo voorkom je problemen met legionella, verkeerde aansluitingen en conflicten met verzekeringen bij waterschade.
Regenwateropvang als klimaataanpassing
Regenwater opvangen is meer dan een duurzame hobby. In een klimaat met hevige buien en langere droge periodes helpt het om piekbelasting van het riool te verminderen en tegelijk je tuin groener en koeler te houden. Door water tijdelijk vast te houden en daarna te laten infiltreren, werk je mee aan een lokale waterkringloop die beter past bij het veranderende klimaat.
Samenvattend: er is in Nederland geen harde grens aan hoeveel regenwater je thuis mag opvangen, maar je moet rekening houden met veiligheid, lokale regels en een gezonde waterbalans in je omgeving. Wie regenwater slim inzet, maakt van zijn huis en tuin een kleine klimaatoase.
